به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات زن و خانواده، کتاب «جنسیت و زبان قرآن» به قلم حجت الاسلام مجید دهقان عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده، با موضوع زنان در قرآن توسط انتشارات این مرکز منتشر شده است.
در مقدمه این کتاب آمده است: از پیامدهای ارتباطات فرهنگی و علمی روزافزون، ظهور و شیوع پرسشهایی است که هر چند خاستگاه آن شیعی و اسلامی نبوده، در میان تحصیلکردگان و اندیشمندان ما شیوع یافته است. مردانه بودن ادبیات متن مقدس، ابتدا در فضای مسیحی شکل گرفت. نویسندگان کتب مقدس، به اعتقاد مسیحیان، انسانهایی خطاپذیر بودهاند که پیامهای الهی را به درستی دریافته اما خود به زیور لفظ آراستهاند و در این فرایند احتمال تأثیر نگاههای مردانة نویسندگان و ساختارهای مردانة ادبیات بر متون موجود، منتفی نیست. چنین پرسشی در فضای اسلامی نسبت به قرآن مطرح نمیشود؛ به اعتقاد مسلمانان، این کتاب کلام لفظی خداوند و دارای عصمت است که پیامبر اکرم(ص) و یا کاتبان وحی، نقشی در شکلگیری الفاظ و ساختار آن نداشتهاند؛ هرچند امکان طرح این پرسش از سوی غیر مسلمانانی که قرآن را متن بشری و حاصل تلاش پیامبر(ص) میدانند، وجود دارد. با این وجود، گاه پرسش مذکور بر زبان پژوهشگران مسلمان و بدون ملاحظة پیشفرضهای حاکم بر آن جاری میشود. شکل کم و بیش بومیشدة این پرسش را در دیدگاههای کسانی میتوان یافت که احادیث منقول از معصومین(ع) را، به دلیل وساطت راویان حدیث که اغلب مرد بودهاند، به چالش میکشند.
در ادامه آمده است: در فضای اسلامی، با پذیرش خطاناپذیری متون وحیانی، مسئلة دیگری قابل طرح است: چرا زنان در اغلب خطابات الهی دیده نمیشوند و قرآن ساختاری مذکر به خود میگیرد؟ اگر این موضوع واقعیت داشته باشد، آیا ناشی از اقتضائات ساختار زبان عربی و الگوی تحمیلی و گریزناپذیر آن است یا نشانة نادیده گرفتن زن، حاشیهنشینی و فرودستی او یا دستکم دارای پیامدهایی از این قبیل، به شمار میرود؟ پرسشهایی از این دست، با هر خاستگاهی، به دلیل مشغول ساختنِ اذهان ارزش پاسخگویی دارند و چه بسا در مسیر پژوهش فضاهایی جدید بر ما بگشایند و یافتههایی بر داشتههایمان بیافزایند.
در پایان این مقدمه آمده است: در پاسخ به پرسشهای فوق یا برخی از ابعاد آنها، مقالات بسیار کمی به زبان فارسی نگاشته شده است که به زحمت از تعداد انگشتان دست فراتر میرود. اثر حاضر تلاش درخور تقدیر فاضل ارجمند حجتالاسلام مجید دهقان، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده، است که به عنوان نخستین کتاب در این حوزه به جامعة علمی تقدیم میگردد.
کتاب «جنسیت و زبان قرآن» در سه فصل با عناوین کلیات، زنان تاریخ و زنان معاصر در 304 صفحه، قطع رقعی به مبلغ 120 هزار ریال به چاپ رسیده است.