به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات زن و خانواده، دکتر عادل پیغامی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد و معاون پژوهشی دانشگاه امام صادق (علیه السلام) در نشست علمی «گستره ادبیات اقتصاد خانواده» در سخنانی اظهار داشت: حوزه اقتصاد از ساحت های غیرقابل انکار زندگی روزمره بشر است و ادیان مختلف در راستای سعادت و سلامت انسان، حوزه اقتصاد را نادیده نگرفته و بر آن تاکید کرده اند.
وی با بیان اینکه اقتصاد از مهمترین شاخه های علوم اجتماعی شناخته شده در غرب و در تمدن اسلامی است، مطالعات اقتصادی در میان اندیشمندان مسلمان را مورد توجه قرار داد و گفت: متاسفانه این مساله به ویژه مبحث اقتصاد خانواده در کشورمان مورد غفلت قرار گرفته است.
فهم و برداشت ما از مکاتب اقتصادی ناقص و معیوب است
عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه آنچه امروز در جامعه در حوزه علم اقتصاد مدرن با آن مواجه شده ایم، یک برداشت ناتمام از مدل های غربی است و در این حوزه دچار غربزدگی شده ایم، خاطرنشان کرد: بسیاری از شاخه های علم اقتصاد در کشورمان وجود ندارد و آنچه با آن سروکار داریم، محدود به چند مکتب اقتصادی همراه با برداشت ناقص و معیوب است.
دکتر پیغامی با بیان اینکه در مراکز علمی و پژوهشی حوزوی و دانشگاهی مباحث اقتصادی و اقتصاد خانواده به خوبی تعریف نشده و آنچنان جایگاهی ندارد، تصریح کرد: اگر نسبت به اندیشه ها و جریانات اقتصادی در غرب شناخت نداشته باشیم، ما را نابود خواهد کرد، چنانچه امروز سبک زندگی غربی جامعه ایرانی را به ویژه در حوزه زن و خانواده درنوردیده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تعاریف علم اقتصاد در دوره های گوناگون، گفت: پیش از قرن بیستم علم اقتصاد را با موضوعات آن می شناختند، اما در ابتدای قرن بیستم تعریف علم اقتصاد از موضوعات به فرآیندها ارتقاء یافت و مساله تولید، توزیع و مصرف مطرح شد که در اینجا مقولات دیگری نیز وارد حوزه اقتصاد شده است.
وی در ادامه افزود: در 20 یا 30 سال گذشته موج سوم تعریف علم اقتصاد به میان آمده و صاحبنظران علم اقتصاد را به عنوان علم انتخاب و علم انگیزه تعریف کرده اند و ما به خوبی می بینیم که این سه موج از تعریف علم اقتصاد در عرصه خانواده قابل بررسی و مشاهده است.
مساله اقتصاد خانواده در مجامع علمی کشورمان مورد غفلت واقع شده است
عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه در شاخه های گوناگون علم اقتصاد، مبحث اقتصاد خانواده بحث و بررسی شده است، اظهار داشت: من برای انجام این پژوهش و دستیابی به شاخصه ها و مولفه های اقتصاد خانواده، بیش از 20 هزار صفحه مطالعات علمی و پژوهشی را مورد کنکاش قرار داده و مفاهیم گوناگون بسیاری را مشاهده کرده ام که به خوبی قابل احصاء و بررسی است.
وی از غفلت و کم توجهی به شاخه های گوناگون علم اقتصاد در مجامع علمی و تحقیقاتی در کشورمان انتقاد کرد و گفت: در خصوص معانی و مفاهیم اقتصادی و ارتباط آن با مسایل خانواده، مباحث بسیار عمیقی وجود دارد که ورود به هر کدام از این محورها می تواند پنجره و نگاه جدیدی را برای بررسی مسایل حوزه زنان و خانواده پیش روی ما بگشاید.
دکتر پیغامی همچنین تصریح کرد: استفاده استعاره ای از ابزار ـ تحلیل های اقتصادی می تواند در جهت درک و فهم بهتر ما از مسایل اقتصادی و اجتماعی در حوزه خانواده بسیار کارآمد باشد، به طور مثال اگر ما استعارتا خانواده را یک بنگاه اقتصادی بدانیم، می توانیم مسایلی همچون فرزندآوری را با همان نگاه تولید در بنگاه اقتصادی فهم کرده و به راهکارهایی نیز دست پیدا کنیم.
وی 16 محور اصلی در حوزه مطالعات اقتصاد خانواده را مورد توجه قرار داد و گفت: نظریه اقتصادی خانواده، تخصیص های درون خانواری، تخصیص های بین خانواری، اقتصاد خانواده در افق بین زمانی و بین نسلی، تحلیل اقتصاد خانواده در اقتصاد کلان، اقتصاد بخش عمومی و خانواده، مالیه خانواده، حمایت از خانواده با ابزارهای اقتصادی، توسعه و فقر، اقتصاد سلامت، اقتصاد میانسالی و بزرگسالی، اقتصاد ازدواج و تشکیل زندگی مشترک، اقتصاد خانواده در تاریخ، مکاتب و اندیشه ها، سیاست های دولتی و تصمیم گیری های کلان، جهانی شدن و جهانی سازی و مطالعات تطبیقی از جمله این 16 محور است.
عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) در پایان با بیان اینکه باید در همه عرصه های اقتصادی و اجتماعی نگاه خانواده محور داشته باشیم، خاطرنشان کرد: اگر این محورها با ریزموضوعات مرتبط، هرکدام از منظر اندیشه اسلامی مورد بررسی قرار گرفته و در رابطه با هرکدام در چندین صفحه مطالبی نگاشته شود، کتاب جامعی در رابطه با اقتصاد خانواده بر اساس آموزه های دینی در اختیار خواهیم داشت که قطعا مفید و موثر خواهد بود.
در پایان این نشست علمی، جمعی از پژوهشگران و صاحبنظران پرسش هایی را در خصوص این بحث مطرح و دکتر پیغامی به آنان پاسخ دادند.
