به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات زن و خانواده، حجت الاسلام دهقان در نشست بررسی کتاب «جنسیت و زبان قرآن» در دانشگاه ادیان و مذاهب قم گفت: روش شناسی در مواجهه با متون دینی در مراکز علمی و پژوهشی تا حدودی مورد غفلت واقع شده است.
وی با اشاره به انواع روش شناسی ها در علوم انسانی، خاطرنشان کرد: امروز پژوهشگران باید بدانند که تا چه اندازه با روش شناسی های مطرح جهان همراه بوده و چه مقدار از این روش ها در کاوش متون دینی کاربردی خواهد بود.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده در ادامه افزود: در پژوهش هایی که در حوزه علوم دینی به انجام می رسد، نمی توانیم به خوبی از روش شناسی های معطوف به متن بهره مند شویم.
وی با بیان اینکه پژوهش های سنتی روش مند نیستند، اظهار داشت: اگر می خواستیم پژوهش در فضای سنتی در حوزه تفسیر علوم قرآن انجام بدهیم، کار روش مند نبود، بنابراین از میان روش های موجود از سه نسل صورت گرایی، نقش گرایی و تحلیل گفتمان، آخرین روش را به دلیل قرابت بیشتر انتخاب کردیم.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده با اشاره به ویژگی ها و محدودیت ها در روش های صورت گرایی و نقش گرایی، تصریح کرد: برای درک و تحلیل درست و دقیق مسایل و رویدادها، روشی را به کار گرفتیم که قدرت تحلیل زبان با توجه به سازوکارهای اجتماعی داشته باشد.
وی بر ضرورت بررسی میدان اجتماعی در شناخت پیچیدگی های زبان تاکید کرد و گفت: بررسی میدان اجتماعی که رویدادهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در آن مقطع و محدوده رخ داده است را باید به دقت مدنظر داشته و بررسی کنیم.
حجت الاسلام دهقان همچنین با بیان اینکه در تحلیل متون باید به قالب سخن گفتن و جایگاه سخنگو و نویسنده متن نیز دقت داشته باشیم، خاطرنشان کرد: ابزارهای زبانی ما مناسب برای تحلیل های اجتماعی و سیاسی نیست و صرفا بر اساس نیاز زبانی در سده های اولیه طراحی شده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه کتاب «جنسیت و زبان قرآن» در سه لایه متنی، سطح کردار گفتمانی و میدان اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است، اظهار داشت: در سطح زبانی از ابزارهای زبانی همچون گرامر کاربردی میشل هالیدی و بلاغت سنتی و در سطح کردار گفتمانی از نظریه شفاهی و کتبی اونگ استفاده شده و در سطح میدان اجتماعی نیز زن در جامعه مدنی و مکی در زمان حیات پیامبر اکرم(ص) مورد بررسی قرار گرفته است.
حجت الاسلام دهقان با بیان اینکه در انجام این پژوهش محدودیت های بسیاری داشته و شناخت و آگاهی دقیقی نیز از میدان اجتماعی زمان پیامبر اکرم(ص) نداشته ایم، تصریح کرد: در نگارش این کتاب تلاش کرده ام از منابع دست اول استفاده کرده و گزارشی از منابع دست دوم از زنان زمان پیامبر اکرم(ص) نداشته باشم.
وی با اشاره به پیشینه نظری و پژوهشی بحث در میان فمنیسم و در میان مطالعات اسلامی و قرآنی، گفت: با توجه به اینکه این کتاب بحث جنسیت و زبان قرآن بود درباره زبان، جنسیت و قرآن را مطرح کرده و بایستی چشم انداز نظری خود را نسبت به این مقولات مشخص می کردم.
در پایان این نشست برنامه پرسش و پاسخ با حضور شرکت کنندگان در جلسه به انجام رسید و حجت الاسلام دهقان به بیان نظرات و دیدگاه های خود در رابطه با این پرسش ها پرداخت.
شایان ذکر است، کتاب جنسیت و زبان قرآن، نگاشته حجت الاسلام مجید دهقان، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده، نخستین اثر به زبان فارسی در این موضوع قلمداد می شود.
لینک معرفی و خرید کتاب جنسیت و زبان قرآن:
http://wrc.ir/?action=Shop.Detail&ID=131&BrandID=1
