اولین جلسه هم اندیشی هرزهنگاری و فراواقعیت در کاربران ایرانی از سلسله نشستهای زن، خانواده و فضای مجازی با ارائه بحث خانم دکتر حکیمه ملک احمدی؛ در روز سه شنبه 12 شهریور ماه ساعت 10:30، در این مرکز برگزار شد.
سرکار خانم زارع در ابتدای جلسه بیان کرد مرکز تحقیقات زن و خانواده از ابتدای تأسیس خود یکسری مأموریت برای خود تعریف کرده است که یکی از مهمترین مأموریتها رصدکردن و توجه به مسائل میدانی، عینی و اجتماعی که در حوزه زن و خانواده درجامعه رخ می دهد بوده است. یکی از حوزههای نوظهور اجتماعی که اتفاقاً میشود برش جنسیتی به آن زد، ظهور فناوریهای نوین ارتباطی است که مهمترین آن فضای مجازی است. فناوریهای جدید ارتباطی وقتی در جوامع انسانی ظهور پیدا کردند تأثیرات عمیقی بر جای گذاشتند تا جایی که آقای رونالد اینگلهارت از انقلاب خاموشی نام میبرد که از طریق این فناوریها رخ میدهد. فضای مجازی یک فضای اجتماعی جدید را موازی با فضای واقعی در جوامع انسانی ایجاد کرد که یکسری المانهای خاصی مانند عدم وجود کنترل اجتماعی، گمنام بودن در فضای مجازی، نبود نیاز به تخصص ویژه و ... دارد که جذابیت ویژهای به این فضا میدهد. این فضا با این ویژگیها وارد جامعه ایرانی شد.
مرکز تحقیقات زن و خانواده سلسله نشستهایی با موضوع «زن، خانواده و فضای مجازی» در دستور کار خود قرار داده است که اولین جلسه هماندیشی آن با موضوع «هرزهنگاری و فراواقعیت در کاربران ایرانی» در خدمت خانم دکتر حکیمه ملک احمدی هستیم.
طبق تحقیقات دکتر ملک احمدی پورنوگرافی یا همان هرزهنگاری به هر نوع ابزاری اعم از کتاب، فیلم، عکس و یا هر چیزی دیگری میگویند که افراد را در اعمال جنسی توصیف یا نشان میدهند و یا به عبارت دیگر معنی تحت الفظی واژه روسپی است. از ویژگیهای هرزهنگاری میتوان به این موارد اشاره کرد: ایجاد علاقه شدید به روابط جنسی بیشرمانه و هولناک، توصیف روابط جنسی به شیوه آزاردهنده و فراتر از معیارهای جامعه کنونی و نداشتن هرگونه ارزش ادبی، علمی، هنری و سیاسی.
دکتر ملک احمدی عوامل اعتیاد جنسی در اینترنت را مواردی همچون گمنامی کاربران، تسهیلات مختلف اعم از در دسترس بودن و ایجاد فضایی برای فرار از مشکلات و روی آوردن به خیالپردازی و احساسات پرشور، بر شمردند. الگویی که از رفتار مصرفکنندگان پورنوگرافی در این نشست ارائه شد، نشان میداد که مسئله اعتیاد این افراد به این نوع از انحرافات کاملاً جدی است و اگر فرد مبتلا دسترسی به این ابزارها پیدا نکند رفتارهایی که از او سر میزند شبیه به بیقراریهایی است که فرد معتاد به مواد مخدر، در صورت نرسیدن مواد، از خود نشان میدهد. همچنین به مرور زمان فرد مبتلا باید به انواع شدیدتر، منحرفتر و عجیبتری از مسائل جنسی روی بیاورد تا حال جنسی خود را افزایش دهد و در نتیجه فعالیت جنسی فرد مبتلا رفته رفته بیشتر و منحرفتر خواهد شد.
مسئله فراواقعیت موضوع دیگری بود که دکتر ملک احمدی مفصلاً به آن پرداخت. فراواقعیت امری است که به مدد تکنولوژی و دست بشر ساخته شده و وظیفه آن مخدوش کردن واقعیت و خلق یک دنیای غیرواقعی اما به شدت نزدیک به واقعیت است. امری غیرواقعی که کمکم جای امر واقعی را پر میکند و به قدری به آن نزدیک است که کسی متوجه غیاب امر واقعی نمیشود و عجیبتر آنکه با اینکه به جای واقعیت مینشیند، هیچ ربطی به آن ندارد. نوعی توهم گسترده که به یاری مکانیسمهای پیشرفته جهان، رسانههای الکترونیک و امکانات تکنولوژیکِ تغییر واقعیت، نظیر دستکاریهای ژنتیک، جراحیهای پلاستیک، صحنهپردازیها و... ساخته میشود.
ایشان در ادامه افزود امروزه فراواقعیت در حوزه مسائل جنسی به صورت یک صنعت پردرآمد و پرسود شناخته شده که عرصه جولان آن اینترنت است و هرزهنگاری یکی از مهمترین وانمودههاست که موجب تغییرات بنیادین در ذائقه کاربران میشود. فراواقعیت در نوع هرزهنگاری به انواعِ فراواقعیت رابطهای، فراواقعیت تجربهای و فراواقعیت پیامدی تقسیم میشود. در نوع رابطهای رسانهها سعی دارند تا معیارهای فراواقعی برای انتخاب شریک جنسی و یک رابطه جنسی خوب القاء کنند (کنش جنسی رسانهای) همچنین سعی دارند توهمی جدید خلق کنند مبنی بر آنکه با تقلید از کنشهای جنسی دیده شده و یا با تغییر در شریک جنسی میتوان به رضایت جنسی بالاتر و جذابتری دست یافت (توهم سرخوشی و رضایت).
دکت ملک احمدی ادامه داد در نوع تجربهای به مواردی اشاره میشود که با استفاده از اینترنت گرایشات به موضوعات متنوع و غالباً نامتعارف جنسی ایجاد میشود. (ماجراجویی جنسی) این نوع از فراواقعیت بهقدری قدرتمند است که هرکسی را که در معرض قرار بگیرد مبتلا خواهد کرد به طوری که افراد مبتلا به ماجراجویی جنسی الزاماً بیمار نیستند و یا اینکه ژنتیک خاص و یا موقعیتهای تجربهای خاص نداشتهاند. آمارها نشان میدهد که افراد کاملاً سالم نیز در معرض این فراواقعیت بیمار شدهاند. بسیاری از روابطهای نامشروع، خیانتها، رابطه با کودکان و حیوانات در این دسته از فراواقعیتها جای میگیرند. در این بخش همچنین تخیلات فرد مبتلا به هرزهنگاری به شدت فعال شده و همواره خود و اطرافیان را در حال انجام امور جنسی تصور میکند به طوری که فرد مبتلا مرز بین دنیای واقع و تخیلات خود را گم میکند. (تداخل تخیل جنسی با امور روزمره).
ایشان گفت نوع آخر فراواقعیتها فراواقعیتهای پیامدی است. سرانجام هرزهنگاری موفق میشود تا زن را به عنوان یک کالای مصرفی معرفی کند و این امر سبب میشود تا نگاه و رفتار جامعه در مواجهه با زنها عوض شود و این اتفاق ضربه بسیار هولناکی را به جنس زن وارد میکند زیرا فضایی را ایجاد کرده که در آن زیباییها و جذابیتهای جنسی ملاک اصلی برای برتری زنها به حساب میآید و چون این زیباییها عملاً در شرایط عادی و واقعی دست نیافتنی است زنها احساس شکست و بازندگی پیدا میکنند همچنین به دلیل آنکه فیلمهای پورن پر از رفتارهای آمیخته به توهین و تحقیر و خشونت است به دنبال آنها رفتارهای خشونتآمیز و تحقیرآمیز نسبت به زنان رواج پیدا میکند. البته این پیامد برای مردها نیز اثرات به شدت مخربی دارد که نارضایتیهای جنسی پیدرپی در مردها اثر همین پیامد است. افرادی که به امید رسیدن به رضایت جنسی مفروض خود که در اثر مشاهده فیلم و عکسهای پورن تصور کردهاند، وارد روابط جنسی جدید میشوند اما هیچ وقت به آن رضایت ذهنی نخواهند رسید زیرا رضایت ذهنی آنها یک فراواقعیت خیالی بوده و این عطش هیچوقت سیرابشان نخواهد کرد و در نتیجه همواره تمایل به تعویض شرکای جنسی خود دارند و چون نمونه خارجی تصور ذهنی خود را نمییابند تنها با تماشای فیلم و عکسهای پورن میتوانند به طور موقت میل جنسی خود را آرام کنند.
در پایانِ نشست بر این نکته تاکید شد که مسئله پورنوگرافی مسئلهای مختص به کشورهای جهان سوم و یا کشورهای اسلامی نیست و این امر کاملاً در سایر کشورها و جوامع غربی نیز رواج دارد به طوری که در سایر کشورهای غربی کلینیکهای درمانی برای خروج از این معضل ایجاد شده و به طور گسترده برای یافتن راه خروج از آن کار میشود هرچند که همان جوامع، خود، تولیدکننده و صادر کننده اصلی این معضل و فراواقعیتاند.
بخش پایانی این نشست به پرسش و پاسخ حضار اختصاص داده شد.