نشست علمی نگاه چند وجهی به امنیت زنان با سخنرانی جناب آقای دکتر کریمی سرپرست بهزیستی استان قم و اساتید حوزه و دانشگاه در پنل با موضوع «بررسی سویه‌های دینی - روانشناختی و اجتماعی خشونت علیه زنان» در مرکز تحقیقات زن و خانواده برگزار شد. سخنرانان این پنل: آقای دکتر جان‌بزرگی (عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه)، خانم دکتر علاسوند (عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده) و خانم دکتر خراسانی (عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده) بودند.
در این نشست تخصصی که به مناسبت روز مبارزه با خشونت علیه زنان برگزار شد، دکتر هادی کریمی آسیب علیه زنان را مورد بررسی قرارداد و اظهار داشت: خشونت علیه زنان یعنی هرگونه آسیب جسمی، جنسی و روحی که وابسته به جنسیت زن باشد ملاک تعریف است.
وی به جنبه‌های مختلف امنیت زنان در جامعه پرداخت و افزود: خشونت علیه زنان در ابعاد اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی در جامعه مدنظر کارشناسان بوده و نمی‌توان به این مسئله تک‌بعدی نگاه کرد.
سرپرست بهزیستی استان قم پیشگیری را مهم‌ترین بخش در حفظ امنیت زنان در جامعه دانست و افزود: در حفظ امنیت زنان سه مرحله پیشگیری، مداخله قانونمند و به‌موقع و درمان تا بازگشت به جامعه موردتوجه است.
وی با تأکید بر نقش اورژانس 123 و خانه امن در قم خاطرنشان کرد: رویکرد بهزیستی پیشگیری و آموزش از سنین پایین برای حساس سازی جامعه و توانمندی زنان بوده و نکته مهم در پیشگیری این خشونت ایجاد صمیمت و محبت در کانون خانواده است.
دکتر کریمی تأثیر آموزش‌ها در سنین کم و ادامه آن در آموزش‌های پیش از ازدواج را در کاهش این خشونت‌ها تأثیرگذار خواند و ادامه داد: ارائه شیوه‌های حل مسئله، توانمندسازی روانی، اجتماعی و علمی و استقلال مالی زنان مسائلی است که باید به‌صورت جدی به آن‌ها پرداخته شود.
در ادامه دکتر مسعود جان‌بزرگی با ارائه تصویری روانشناختی از خشونت اظهار داشت: متأسفانه با توجه پیشرفت‌های جامعه بشری شاهد افزایش خشونت در جامعه هستیم.
وی با بیان قوانین بین‌المللی در این حوزه افزود: باوجود قوانین زیاد بین‌المللی در این حوزه اما آمارها نشان‌دهنده افزایش خشونت در خانواده بوده و هنوز بسیاری از سؤالات این حوزه پاسخ داده نشده است.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با بیان آیات قرآن کریم در مورد نقش زن و مرد در خانواده تصریح کرد: قرآن کریم کارکرد زوجین را ایجاد آرامش و تسکین دانسته اما چرا این اتفاق در خانواده رقم نمی‌خورد جای بررسی دارد.
وی دیدگاه‌های مختلف دانشمندان را درباره خشونت بیان کرد و گفت: بعضی از دانشمندان خشونت را به‌عنوان یک بخش مهم از انسان دانسته و اعتقاددارند با حذف این هیجان عملکرد انسان دچار مخاطره شده و تعادل روانشناختی او از بین می‌رود.
دکتر جان‌بزرگی ادامه داد: رسیدن به تعادل در ابراز خشم یکی از راهکارهای کنترل آن بوده که باید با آموزش مهارت‌ها آن را کسب کرده و تنها راه کنترل آن ایجاد عقلانیت در فرد و جامعه است.
وی دیدگاه دیگری از خشونت را تشریح کرد و گفت: گروه دیگری بر این اعتقاد هستند که خشونت عامل بیرونی و اجتماعی داشته و انسان به ذاتِ عاری از هرگونه خشونت است و خشونت را به‌صورت اکتسابی از جامعه می‌آموزد.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ادامه داد: در این دیدگاه انسان برای رسیدن به تعادل نیازمند آموزش نبوده و هر چه اختیار در انسان محدودتر شود زمینه بروز خشونت افزایش پیدا می‌کند.
وی مهم‌ترین راهکار ایجاد تعادل و کنترل خشونت در جامعه را افزایش باورهای دینی عنوان کرد و گفت: هر چه انسان بر محور خدا حرکت کرده و فکر کند به تعادل بیشتری می‌رسد بنابراین باید مبدأ و معاد را در زندگی و تفکر جامعه خود وارد کنیم.
دکتر جان‌بزرگی تأثیر نیت و هدف را در رفتار و عمل انسان موردتوجه داد و خاطرنشان کرد: خود مراقبتی در حفظ نیت و هدف در اعمال انسانی دررسیدن به تعادل بسیار مهم بوده و باید کارکردهای زن و مرد نیز در زندگی مشخص شود.
وی با تأکید بر عملکرد متفاوت زن و مرد و عدم همسویی نیازهای آن‌ها بیان کرد: زن و مرد نیازهای یکسانی در زندگی نداشته و باید به این موضوع به‌صورت جدی توجه کرد و با ورود جهان‌بینی دینی در اعمال و رفتار هر دو طرف و کاهش مطالبه خشونت را در جامعه و خانواده کنترل کنیم.
در ادامه دکتر فریبا علاسوند با انتقاد بر فرو کاهش دیدگاه‌های دینی در مسائل اجتماعی اظهار داشت: باید یک سیستم معنایی کامل در همه موارد ازجمله خانواده ایجاد شود.
وی جایگاه خانواده را در اسلام بررسی کرد و افزود: بسیاری از موضوعات موردتوجه در حوزه خانواده در اسلام و غرب یکسان بوده و تنها تفاوت اسلام و غرب در رویکرد این دو بوده که باید موردبررسی جدی قرار گیرد.
عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده با توجه به مطالبات زنان در جامعه افزود: باید برای مبارزه با خشونت علیه زنان تعریف واحدی در جامعه ارائه‌شده و برای رسیدن به جامعه‌ای عاری از خشونت نگاه سامانمند به این موضوع داشته باشیم.
وی نظارت و قانون‌گذاری را لازمه ایجاد امنیت برای زنان در جامعه دانست و گفت: در حال حاضر موضوع مبارزه با خشونت علیه زنان تنها یک موضوع اجتماعی بوده و به‌صورت جدی و قانونی به آن نگاه نشده است.
دکتر علاسوند روشن شدن مصادیق خشونت را یکی دیگر از الزامات این حوزه خواند و ادامه داد: عدم شناخت ابعاد خشونت خود یکی از دلایل گسترش آن در جامعه بوده و باید زنان نسبت به این موضوع آگاهی لازم را داشته باشند.
وی تنها تمرکز بر روی زنان را برای ایجاد امنیت و عفاف در جامعه نادرست عنوان کرد و گفت: باید نگاه تربیتی جامعه نسبت به زنان و مردان یکسان بوده و نقش هر دو طرف را در ایجاد امنیت اخلاقی و روانی در جامعه به‌درستی تبیین کنیم.
در ادامه دکتر سمیه خراسانی اظهار داشت: هرچند خشونت علیه زنان در قدیم یک نقص فرهنگی بوده اما در دوران مدرنیته با یک ساختار پیچیده در این حوزه روبه‌رو هستیم.
وی منابع خشونت علیه زنان را موردبررسی قرارداد و افزود: در دوران مدرنیته و امکان اخذ تصمیم‌های گسترده در همه حوزه‌ها انسان را دچار سردرگمی کرده که یکی از نتایج آن خشونت بیشتر علیه زنان و مردان است.
عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده از بین رفتن خشونت در جنسیت را زنگ خطری برای جامعه دانست و گفت: مدرنیته با نقض هنجارها و حق انتخاب گسترده خود عاملی برای افزایش خشونت شده است.
وی یکی از موضوعات مغفول مانده در حوزه خشونت را شناخت شاخص‌های خشونت عنوان و تصریح کرد: برای کنترل خشونت و اهمیت یافتن هنجارها باید به کارکردهای خانواده به‌عنوان واسط بین فرد و جامعه توجه بیشتری شود.
خراسانی یکی از کارکردهای خانواده را بازتولید ارزش‌ها خواند و بیان کرد: باید در خانواده دو اصل برابری و آزادی به‌درستی آموزش داده شود و نباید تربیت به بیرون از خانواده و جامعه واگذار شود.
وی ادامه داد: یکی از شاخص‌های دیگر ایجاد خشونت عوامل فرهنگی و عدم آمادگی افراد برای ورود به جامعه بوده که باید این موضوع موردتوجه بیشتر خانواده به‌عنوان نهاد تربیتی قرار گیرد تا زن و مرد جامعه‌پذیرتر شده و نقش مکملی خود را به‌خوبی ایفا کنند.
عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده یکی دیگر از راهکارهای مقابله با خشونت را حل بحران هویتی جامعه دانست و ابراز کرد: برای کنترل خشونت باید در تحولات هویتی افراد جامعه بازنگری شده و با حفظ هنجارها خانواده را به سمت ثبات هدایت کنیم.
وی خاطرنشان کرد: تربیت مردان جامعه و حل تغییرات هویتی آن‌ها در جامعه و ایجاد نگرش صمیمت و مکمل بودن در کنار توانمندسازی و آگاه‌سازی زنان نسبت به خشونت دارای اهمیت بوده و نمی‌توان تنها در یک بعد حرکت کرد.
کانال مرکز تحقیقات زن و خانواده در سروش
https://sapp.ir/womenrc
کانال مرکز تحقیقات زن و خانواده در ایتا
https://eitaa.com/womenrc
با ما همراه باشید
