نشست علمي بررسي جامعه‌شناختي مؤلفه‌ها و کارکردهاي خانواده در اسلام با حضور محققان و پژوهشگران حوزوي در قم برگزار شد
نشست علمي بررسي جامعه‌شناختي مؤلفه‌ها و کارکردهاي خانواده در اسلام، پيش از ظهر امروز از سوي مرکز همکاري‌هاي علمي پژوهشي پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي و با حضور محققان و پژوهشگران حوزوي در سالن اجتماعات اين پژوهشگاه برگزار شد.
حجت‌الاسلام حسين بستان، عضو هيأت علمي پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و مولف کتاب «تفاوت‌هاي جنسيتي»،خانم علاسوند، عضو هيأت علمي دفتر تحقيقات و مطالعات زنان و ابراهيم فياض استاد دانشگاه تهران از مدعوين اين نشست بودند که در سخناني به بررسي جامعه‌شناختي مؤلفه‌ها و کارکردهاي خانواده در اسلام پرداختند.
در ابتداي اين مراسم حجت‌الاسلام سجادي، دبير علمي نشست بررسي جامعه‌شناختي مؤلفه‌ها و کارکردهاي خانواده در اسلام با بيان اين‌که زمان تغيير و گذار از جامعه سنتي به مدرن برخي کارکردهاي خانواده را دچار تغيير و تحول کرده و نقش خانواده در جامعه فعلي کمرنگ شده است، پرسش‌هايي را در اين زمينه مطرح کرد.
وي با طرح اين سؤال که موضع انديشمندان در برابر تغيير کارکردها چه بايد باشد، مقاومت يا انعطاف، و آيا مي‌توان کارکردهاي خانواده را به کارکردهاي الزامي و اصلي تقسيم و مشخص کرد که کدام يک از کارکردها فرعي است که اگر جايگزيني براي آن پيدا شود، از اين کارکرد دست برداشت، خواستار پاسخ‌گويي به اين سؤالات شد.
دبير علمي نشست بررسي جامعه‌شناختي مؤلفه‌ها و کارکردهاي خانواده در اسلام با بيان اين‌که اگر بپذيريم که مي‌توان از اين کارکردها صرف‌نظر کرد، بايد روشن شود که آيا مي‌توان اين کارکردها را مستقيما تغيير داد يا به مرور زمان برخي کارکردها تغيير مي‌يابد و بايد پذيرفته هم شوند، از کارشناسان مدعو دعوت به ادامه بحث کرد.
خانم علاسوند، عضو هيأت علمي دفتر تحقيقات و مطالعات زنان و استاد حوزه و دانشگاه در سخناني با بيان اين‌که وضعيت خانواده در شرايط گذار و ارزش‌هاي آن و مسيري که مي‌توان در رابطه با اعضاي خود و در جامعه داشته باشد موضوع سخنان وي نيست، خواستار تحليل بهتر اين امر شد.
وي اظهار داشت: وقتي با نگاهي جامعه‌شناختي به کارکردهاي خانواده مي‌نگريم در تلاش هستيم تا در يک نگاه کلان کارکردهاي خانواده را تحليل کنيم؛ اينجا بايد اندازه تأثيراتي که براي يک خانواده در نظر گرفته مي‌شود و به طور طبيعي خانواده داراي آن است و بايد در توسعه کارکردها تلاش کند، در حوزه اجتماعي مشخص شود.
اين استاد حوزه و دانشگاه با بيان اين‌که از ميان تمام کارکردهايي که براي يک خانواده وجود دارد، کارکرد اجتماعي شدن بيشتر از ساير کارکردها خود را در بحث جامعه‌شناختي نشان مي‌دهد، افزود: بحث اجتماعي کردن کودکان در روند اجتماعي شدن اعضاي خانواده بحثي بسيار مهم و داراي رابطه مستقيم با حوزه اجتماعي است.
در ادامه اين مراسم ابراهيم فياض، استاد دانشگاه تهران با تأکيد بر نظام‌سازي فرهنگ به عنوان ريشه و پايه اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب در بين حوزويان با اشاره به بحث نظام‌سازي از بحث نرم‌افزاري گذشتند و فرمودند کارکرد نرم‌افزاري بايد در خدمت نظام‌سازي فکر باشد و بايد به اين بيشتر توجه کرد.
وي به حوادث پيش آمده در منطقه خاورميانه اشاره کرد و با بيان اين‌که امروز با اين شرايط به وجود آمده در لبه تيغ حرکت مي‌کنيم و اگر نتوانيم نظام‌هاي تعريفي خود را تغيير دهيم، آمريکايي‌ها و صهيونيست‌ها نظام‌هاي خود را براي اين جوامع تعريف خواهند کرد، تبديل نهضت‌هاي مردمي را به يک نظام معرفتي و ساختاري ضروري دانست.
استاد دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: اگر اين نهضت‌ها به يک نظام معرفتي و ساختاري تبديل نشود، اوضاع از دوران مبارک بسيار بدتر خواهد شد و ارجاع اين موضوع به حوزه به عنوان مرکز معرفتي انقلاب اسلامي به شدت ديده مي‌شود که اگر تعريف درستي از اين نظام‌ها صورت نگيرد، در درون نيز دچار مشکل خواهيم شد.
وي در بخش ديگري از سخنان خود با بيان اين‌که آنچه مي‌تواند مبناي هر نظام‌سازي شود بحث فطرت است و فطرت، خلقت هدايت يافته است، گفت: مهم‌ترين و عميق‌ترين عنصر اسلام فطرت است و با ساختار فطرت مي‌توان به اعتدالي در غرايز رسيد؛ اعتدال در غرايض با محوريت فطري، انسان را به کمال مي‌رساند.
حجت‌الاسلام حسين بستان، عضو هيأت علمي پژوهشگاه حوزه و دانشگاه نيز به عنوان سخنران پاياني اين نشست با اشاره به کارکردهاي مثبت و منفي خانواده نسبت به بخشي از سخنان دکتر فياض انتقاد کرد و گفت: نکاتي در سخنان اين پژوهشگر ارجمند بيان شد که براي جلوگيري از هر سوء تفاهمي نياز به توضيح بيشتر داشت، اما تنها به کليات اکتفا شد.
وي با بيان اين‌که غريزه‌گرايي در مقابل فرهنگ‌گرايي بايد جداگانه بررسي شود، افزود: اين استاد دانشگاه در سخناني اشاره کردند که اصالت فرهنگ را در مقابل اصالت فرد و جامعه قبول داريم و اين به معناي آن است که فرهنگ اصل است، اما ابتداي سخنان خود تقابلي بين غريزه‌گرايي و فرهنگ‌گرايي قايل شدند و گفتند که فرهنگ‌گرا نيستيم و غريزه‌گرا هستيم و اين تناقض است.
عضو هيأت علمي پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اين‌که فرهنگ داراي مبناي گسترده است و محورهاي مختلفي نيز براي آن ذکر مي‌شود، ابراز داشت: بايد اذعان داشت که منظور بخشي از فرهنگ است که به آن اصالت نمي‌دهيم و به غريضه اصالت مي‌دهيم؛ آن‌جا که پاي تقابل بين غريضه و بخشي از فرهنگ اصول اعتقادي و اخلاقي پيش آيد، نبايد غريضه را اصل قرار داد.
گفتني است، نشست علمي بررسي جامعه‌شناختي مؤلفه‌ها و کارکردهاي خانواده در اسلام، امروز 7 مهرماه به همت معاونت پژوهش مرکز مديريت حوزه‌هاي علميه خواهران و مرکز همکاري‌هاي علمي پژوهشي پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي در سالن اجتماعات اين پژوهشگاه برگزار شد.
