تاکید صرف بر آمار در پیشرفت زنان آفت‌آفرین است/ تاکید بر دغدغه الهیاتی زنان

به گزارش روابط عمومی پژوهشکده زن و خانواده، زهرا شریف؛ عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده در این نشست علمی با بیان اینکه وقتی صحبت از شاخص می‌شود معطوف به شاخص‌های توسعه‌ای است گفت:  یکی از آخرین اسنادی که در خرداد 98 ارائه شده است تحت عنوان شاخص‌های عدالت جنسیتی است که موضوع ماده 101 قانون برنامه توسعه ششم است. شاخص‌های مسئله زنان در این سند در عرصه اجتماعی، فرهنگی و ... تبیین شده است.
وی با اشاره به برخی عناوین این شاخص‌ها از جمله سلامت و تندرستی، آموزش، امنیت، جمعیت و خانواده، کار و اقتصاد، فرهنگ و اجتماع، افزود: هر کدام از این عناوین شاخصه‌هایی دارد که در اسناد ذکر شده و نهاد متولی آن هم مشخص شده است. به عنوان مثال در آموزش و پرورش باید سرانه دسترسی زنان به آموزش و... مشخص شود؛ در بخش اقتصاد وضعیت شاغلین و بیکاران و ... باید مورد بررسی قرار بگیرد؛ پوشش خدمات اجتماعی و بیمه‌ای، مشارکت اجتماعی زنان و مشارکت در تصمیم‌گیری و مشارکت در انتخابات یا فعالیت‌های مدنی و رسانه‌ای و ... در عرصه‌های دیگر باید رصد شود تا وضعیت جمهوری اسلامی ایران بررسی شود.
شریف با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در این شاخص‌ها دستاوردهای بسیار زیادی داشته است که حتی محققینی که سر صلح و سازگاری با نظام جمهوری اسلامی ندارند این واقعیت را قبول کرده‌اند، تصریح کرد: منحنی رشد جمهوری اسلامی در این عرصه درخشان است؛ درصد بانوان شاغل، تحصیل‌کرده، وجود مدیران و تصمیم‌گیران زن در جمهوری اسلامی با وجود همه نقایص و مشکلات، غیرقابل انکار است و آمار قابل اعتنایی دارد.
این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه جمهوری اسلامی با دغدغه الهیاتی شکل گرفته و تداوم یافته است، اظهار کرد: جای این پرسش وجود دارد که آیا برای بررسی وضع زنان صرفا باید به شاخص‌های بین‌المللی در عرصه‌های مختلف تکیه کنیم یا اینکه باید شاخص‌های اسلامی و الهیاتی هم برای سنجش میزان موفقیت زنان داشته باشیم؟ اینکه مقام معظم رهبری فرمودند که ما در عرصه زن و خانواده از جوامع دیگر به خصوص غربی که ما را متهم به نقض حقوق زنان می‌کنند طلبکار هستیم در این راستا است.
وی با بیان اینکه امام یک الهیدان بودند و این نظام هم با دغدغه الهیاتی تاسیس شده است، اضافه کرد: امام، یک فقیه و مفسر و فیلسوف بودند ولی قطعا بعد الهیاتی ایشان در شکل‌دهی انقلاب دخالت جدی داشته است، حال اگر بخواهیم از این منظر زنان و پیشرفت آنان را رصد کنیم باید شاخص‌هایی متفاوت از شاخص‌های بین‌المللی داشته باشیم.
دکتر شریف با بیان اینکه جامعه‌شناسی الهیات و جامعه‌شناسی اجتماعی دو دانشی است که در این عرصه به ما کمک می‌کند، ادامه داد: مراد ما از الهیات در این بحث هم همان هستی‌شناسی است؛ یعنی امام و مقام معظم رهبری و افراد شاخص انقلاب به زنان چه نگاهی داشتند؟ به تعبیر دیگر نوع نگاه مبتنی بر الهیات این افراد شاخص چگونه بوده است؛ همچنین مسئله دیگر بررسی تلقی خود زنان از خودشان است و اینکه زنان چه رشد و ارتقایی در فهم خودشان به عنوان یک امر هستی‌شناسانه داشته‌اند؟ به تعبیر دیگر زنان به عنوان گروهی که مخاطب امر الهی در عرصه فردی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و ... قرار گرفته‌اند چه نقشی دارند و چه تلقی از خودشان پیدا کرده‌اند؟
عضو هیات علمی پژوهشکده زن و خانواده با بیان اینکه تلقی انقلاب اسلامی از زن، تلقی الهیاتی فاخری است، گفت: تا پیش از انقلاب سؤالاتی از این دست مطرح بود که آیا زنان همان عقلی را دارند که مردان دارند؟ آیا همان کسب معرفتی و شناختی را دارند که مردان دارند؟ انقلاب اسلامی عملا زنان را در مخاطبه و مواجهه با این مسائل قرار داد و به تعبیر دیگر انقلاب اسلامی ورود در برخی عرصه‌ها را بر زنان واجب کرد، امام و رهبری با رنگ الهیاتی زنان را مورد خطاب قرار دادند و برای تحقق امر الهیاتی، ورود آنان به میدان‌های مختلف را واجب کردند.  ژانت آفاری می‌گوید: «امام آن موقعی که زمان جنگ و دوره نیاز بود زنان را به اجتماع دعوت کرد و وقتی که تمام شد، با یکسری کوپن‌ها مانند خانواده شهدا یکسری امتیازاتی به آنان داد و بعد گفت که در منازل بنشینید». این نشان می‌دهد که ما آنقدر به بعد الهیاتی حضور زنان نپرداخته‌ایم که دیگرانی آمده‌اند این بعد فاخر را به نحو سخیفی قرائت کرده‌اند.  
وی تاکید کرد: به هیچ وجه در اندیشه امام و رهبری اینطور نبود که زنان در مقطعی باید وارد عرصه شوند و در مقطعی دیگر باید در خانه بنشینند؛ در روایت الهیاتی ما از زنان بعد از انقلاب این است که آنان همواره باید مسئولیت الهیاتی خود را به دوش بکشند و آن را محقق کنند و این تلقی الهیاتی همیشه مورد تاکید رهبران انقلاب بوده است. امام فرمودند که «ای زنان بروید و در راستای ماموریتی که انقلاب اسلامی شکل گرفته است خودتان را شکل دهید» یعنی نه فقط مشارکت اجتماعی بلکه زنان وظیفه دارند هویت فردی الهیاتی خود را هم در عرصه اجتماعی مورد تحقق قرار دهند.
دکتر زهرا شریف با بیان اینکه امام و رهبری هم تلقی که از هویت الهیاتی فردی زنانه دارند هویتی کامل و استقلالی است، تصریح کرد: زنان وظیفه دارند در پرتو انقلاب اسلامی به این هویت فردی و تحقق هویت دینی خودشان برسند؛ لذا تعابیری خاصی هم از ایشان صادر شده است از جمله «مادرانی که فرزندان خوبی تربیت می‌کنند» یا  «زنانی که همسران خوبی برای شوهرانشان هستند و در عین حال باید به وزان الهیاتی خود برسند».  امام اساسا کتاب اسرار الصلاه را خطاب به خانم فاطمه طباطبایی نوشتند و در مقدمه فرموده‌اند که من به درخواست این خانم آن را نوشته‌ام. این کتاب فقهی برای سلوک است و مباحث دشواری را خطاب به ایشان بیان کرده‌اند لذا یکی از شاخص‌های توسعه زنان در انقلاب  اسلامی این است که زنان، مخاطب امر الهیاتی در عرصه فردی و به مثابه اجتماعی قرار گرفتند. میزان مشارکت زنان در شکل‌گیری، ترویج و تحصیل مباحث معرفتی و الهیاتی بعد از انقلاب نشان‌دهنده این مسئله است.
وی افزود: روزی بود که حتی امکان طرح یکسری مباحث توسط علامه طباطبایی امکان نداشت ولی امروز مباحث الهیاتی از سوی برخی زنان اندیشمند در حوزه و دانشگاه مطرح است و در مواردی تنه به تنه مردان می‌زنند. تاثیرگذاری و حضور زنان در مشارکت‌های معنوی هم یکی از این شاخص‌ها است مثلا روضه‌های خانگی، حضور در کنفرانس‌های ملی و بین المللی و پیاده روی اربعین و... نشانگر این بعد الهیاتی است.
شریف با بیان اینکه از آرمان‌های جمهوری اسلامی این است که فرزندان خود را توحید محور تربیت کنند، تصریح کرد:  اگر بخواهیم به این هدف برسیم باید ببینیم چه ساز و کاری داشته‌ایم که یکی از این سازو کارها تربیت خود مادران است تا به ظرفیت‌های خودشان آگاه باشند؛ اگر معتقدیم زنان هست‌های الهیاتی هستند آیا آموزش لازم را داده‌ایم و این بعد آنان مورد توجه قرار گرفته است یا خیر؟ البته اتفاقات بسیار خوبی بعد از انقلاب افتاده است که باید برای همه روایت شود.
وی با بیان اینکه آیا ما چنین اموری را به عنوان شاخص پیشرفت برای انقلاب در نظر گرفته‌ایم؟ اضافه کرد: آیا هیچ وقت پای سخنان مادران شهدا نشستیم که با نگاه الهیاتی هویت فردی خود را ضرب در اجتماع کردند؛ همان کاری که امروز مادران در غزه می‌کنند و افتخار دارند که بگویند ما فرزند به دنیا می‌آوریم که در راه سرزمینمان شهید بشوند و این تلقی الهیاتی است که در ایجاد اجتماع توحیدی خیلی مؤثر است.
شریف با بیان اینکه ما عمدتا در بررسی شاخص‌های پیشرفت زنان سراغ تعداد صندلی‌های اشغال شده توسط زنان در نهادها و سایر امور اجتماعی رفتیم ولی سراغ امور الهیاتی نرفته‌ایم.
عضو هیات علمی پژوهشکده  با بیان اینکه رقبا و دشمنان از ما هوشمندتر عمل می‌کنند، گفت: وقتی به جنگ داده‌های الهیاتی زنان می‌روند با ابزار و تجهیزات مناسب می‌روند و اگر ما به این نقطه قوت انقلاب توجه نکنیم به نقطه ضعف تبدیل خواهد شد.
شریف تصریح کرد: باید به دنبال شاخصه‌هایی باشیم که وجه ممیزه بین انقلاب و سایر حکومت هایی است که دغدغه الهیاتی ندارند لذا باید شاخصه‌های خاص بودگی را ایجاد کنیم که بنده شاخص الهیات را مطرح کردم.