جستجو فارسی / English

کتاب "او و دخترش" منتخب اول جشنواره کوثرالعصمه عتبه حسینیه

تاریخ انتشار: 1403/10/15     
کتاب
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده زن و خانواده، فریبا علاسوند در نشست علمی«کتاب او و دخترش» با بیان اینکه این کتاب رتبه اول جشنواره کوثرالعصمه عتبه حسینیه را کسب کرده است، گفت:  
 
این کتاب در دو بخش کلی است؛ بخش اول در مورد حضرت زهرا و بخش دوم در مورد حضرت زینب(س) و تلاش کرده‌ام امتداد مادر را در دختر نشان دهم.
عنوان فصل اول کتاب بحثی است که در نشریه حوراء منتشر شده و بنده آن را بسط دادم یعنی فاطمه؛ شخصیتی معیار و جامع در نقش‌ها.  در بحث جامعیت در نقش‌ها چند گفتار وجود دارد؛ در گفتار اول جامعیت نقش‌ها تفسیر داده شده است، به نظر بنده کسی که می‌خواهد در مورد حضرت زهرا حرف بزند و بنویسد باید از قله شروع کند یعنی از بعد نوری و حورایی حضرت زهرا؛تا دقیقا معلوم شود وقتی ما در مورد ایشان سخن می‌گوییم سخن درباره یک شخصیت استثنایی است که زمام هستی او مخصوصا و معینا در دستان خداوند است.
زمانی که حضرت زهرا تازه متولد شده بودند پیامبر(ص) این روایت را فرمودند که فاطمه از نور خدا آفریده شده است. مردم تعجب کردند و گفتند پس فاطمه انسان نیست ولی ایشان فرمودند فاطمه حوراء انسیه است. بُعد نوری و حورایی حضرت دست و ذهن ما را برای اینکه بتوانیم مقام شفاعت او را درک کنیم باز می‌گذارد.
عضو هیأت علمی پژوهشکده زن و خانواده سپس گفت:  در ادامه وارد بعد انسانی حضرت شدم که نقش مهمی در الگوگیری از ایشان دارد؛ قرآن کریم تأکید دارد که پیامبر(ص) همانند مردم دیگر در شکل جسمانی است و این سبب می‌شود تا همدلی مردم با اهل بیت(ع) و معصومین و الگوگیری از آنان میسر شود. شخصیت عنصری و حضرت زهرا از مدار جسمانیت گذشته است و آن حضرت مانند هر زن دیگری مادری و  همسری و فرزندی کرده است و ارتباطات اجتماعی و شهروندی داشته است؛ در امر خانه‌داری با همین عنصر جسمانی زحمت کشیده است و رنج برده و فرزند تربیت کرده است و رنج حمل و وضع برده است و این نشان می‌دهد آن حقیقت نورانی در این وجود عنصری به فعلیت رسیده است.
وی افزود: بنده تأکید کرده‌ام که حضرت زهرا در بعد عنصری قابل تأسی برای ما هستند یعنی درست است آن حضرت حورا انسیه است ولی چالش مادری و همسری داشته، یعنی فرزندانی تربیت کرده که مانند هر فرزند دیگری مشکل تغذیه و شیردهی و گریه و بی خوابی و بیماری و ... داشته  و فاطمه همه را تحمل کرده است لذا کسی نمی‌تواند بگوید ایشان الگویی دست نیافتنی است.
دکتر علاسوند در ادامه با اشاره به اینکه "چیزی که معمولا از آن غافلیم حرکت در مسیر بندگی در هر شرایطی است" گفت:  حضرت زهرا به بندگی نمی‌گفت من مادرم و همسرم و دختر و یا کنشگر اجتماعی هستم؛ در مسیر بندگی، بندگی می کرد. در عوالم العلوم که بخش عمده در احوالات حضرت زهرا است به دعاها و استعاذه و قرائت قرآن ایشان اشاره  شده که برای زنان دوره حاضر که نقش اجتماعی هم دارند بسیار الگوبخش است تا بندگی را فدای نقش‌های دیگر نکنند.
نقش های خانگی
این پژوهشگر حوزه مطالعات جنسیت درباره بخش دیگر کتاب گفت: در ادامه، وارد نقش‌های خانگی شده‌ام؛در این بخش نقطه مرکزی عرض بنده این است که ایشان بین همه نقش‌ها جمع کرده است و این ناشی از یک امر روانشناسی مهم است؛ انسان‌ها عشق هایی که در حوزه روابط خانگی تجربه می کنند متفاوت است؛ اگر زنان نتوانند جنس این محبت ها را بفهمند دچار مشکل می شوند؛ زهرا(س) در محبت به پیامبر، "ام ابیها" شده است؛ در محبت به حضرت امیر(ع) استثنایی و در ارتباط با محبت به فرزندان، "هانیه" است یعنی بین همه این محبت‌ها مدیریت کرده است لذا هیچ کسی احساس حسادت و نقصی در محبت ندارد.
نقش اجتماعی
در این بحث تبیین کرده‌ام که آن حضرت احساس همدردی و یگانگی استثنایی با مردم جامعه خود دارد آن هم با وجود سختی‌ها و رنج خانه‌داری که حضرت زهرا(س) داشتند. با این وضع اگر کسی از اهل مدینه عزیزی از دست می‌داد تا سه روز غذا می‌پختند و به خانواده او کمک می‌کردند و مواسات داشتند. ویترین این رویکرد هم در تعبیر "الجار ثم الدار" محقق است.
تفسیر رنج‌های حضرت
دکتر دعلاسوند در ادامه به توضیح گفتار سوم کتاب" او دخترش" پرداخته و گفت: در گفتار سوم نقش علمی فرهنگی آن حضرت بحث شده است؛ اولین خطبه هم فدکیه و خطبه دوم خطبه حضرت برای زنان مهاجر و انصار بحث شده است.  در این بخش توضیح داده ام که خطبه فدکیه از سخنان استثنایی در جهان اسلام است که اول بار یک عالم سنّی آن را تفسیر کرده است و تا امروز هم در مورد آن تفسیر نوشته می شود. از این خطبه علم کلام حدیثی می‌توان استخراج کرد. گاهی تعابیری در کلمات ایشان وجود دارد که گویا حضرت برای فلاسفه قرن معاصر سخنرانی می کنند. فرمودند وقتی نور پیامبر آفریده شد که همه چیز در مرز عدم بود و  این نور در سلسله وجود عالم قرار گرفت و در ادامه هم رنج های پیامبر را تبیین فرمودند.
جلسه درس امامت
عضو هیأت علمی پژوهشکده زن و خانواده سپس درباره خطبه دومی که در کتاب به آن پرداخته شده چنین گفت: خطبه دوم، خطبه حضرت برای زنان مهاجر و انصار است؛ زنانی از جنس عوام الناس آن هم برای ده‌ها نسل قبل؛ اینها از حضرت دلجویی و احوال پرسی کردند ولی حضرت از ابتدا جوابی سیاسی دادند و این جلسه را به درس امامت تبدیل کردند و رفتار مردان آنان را گوشزد کردند و بعد علت انتقام از علی(ع) را تبیین فرمودند تا تاریخ آن را منازعه بر سر قدرت تحریف و تفسیر نکند. حضرت زهرا همچنین پیش بینی کردند که افرادی که برای رسیدن به دنیا از امام معصوم تبعیت نکنند نه بر دنیا سوار می شوند و نه آخرتی دارند.
دکتر علاسوند در ادامه این نشست،به ارائه گزارشی از فصل دوم کتاب پرداخت و گفت: این فصل شامل چهار گفتار است. اول امانت‌های خدا در دستان زینب کبری. زینب امین الله است و امانت‌هایی به او سپرده شد؛ بنده بحث امانات را توسعه دادم که یکی عزت اهل بیت(ع) است؛ حضرت در همه مسیر مراقب بودند عزت اهل بیت مخدوش نشود. در مورد صبر حضرت شواهدی آوردم زیرا زینب ام المصائب بود ولی ام الصبر هم بود لذا مصیبت را در قالب "فبشّر الصّابرین" فهم و آن را به فرصت تبدیل می‌کند.
در این بخش از الگوی مشارکت سخن گفته شده است؛ البته برخی نیز تلاش های آن حضرت را در تبلیغ عناوین جذاب فمنیستی مصارده می کنند که ظلم به ایشان است.
در گفتار بعد خطابه های حضرت شرح شده است؛ خطبه کوفه و شام و گفت و گوهای استثنایی با ابن زیاد ملعون که فوق العاده است. مطالب این بخش کمتر در کتابی نوشته شده است و نتیجه 25 سال فعالیت تبلیغی بنده است.
در شرح "و ما رأیت الّا جمیلا" آورده ام وقتی عبیدالله از حضرت پرسید "کیف رأیت صنع الله باخیک؟"؛ آن حضرت پاسخ داد "ما رأیت الّا جمیلا"؛ یعنی رؤیت شهادت برای زینب زیباست وگرنه حوادث کربلا و تشنه به شهادت رسیدن نوزاد و جوان و نوجوان و حمله و غارت، زیبا نیست و زینب نمی‌گوید اینها زیباست بلکه آن حضرت، شهادت و لحظه عروج را تبیین می کند.
    لازم به توضیح است  کتاب«او و دخترش»؛ تبیینی بر زندگانی حضرت زهرا و زینب(س)؛اثر پژوهشی خانم دکتر فریبا علاسوند،  سال گذشته و در ایام میلاد حضرت زهرا (س) حائز رتبه اول جشنواره کوثرالعصمه عتبه حسینیه شد و در آینده ای نزدیک منتشر خواهد شد.
 
 
اشتراک گذاری:
نظرات
اطلاعات تماس

مرکز قم: بلوار غدیر ، کوچه 10 ، پلاک 5
 تلفـن:  58-32603357 (025)
 فکس:  32602879 (025)
دفتر تهران: بلوار کشاورز ، خ نادری ، ک حجت دوست ، پ 56
 تلفـن:  88983944 (021)
 فکس:  88983944 (021)
دسترسی سریع

فروشگاه اینترنتی
سامانه آموزش مجازی
کتابخانه
بانک محتوای علمی
کتابخانه دیجیتال
فصلنامه مطالعات جنسیت‌وخانواده
شبکه های اجتماعی

ایتا بله آپارات