همایش «مادری و زن تراز انقلاب اسلامی» با همکاري مشترک مرکز مطالعات جبهه فکري انقلاب اسلامي دفتر مطالعات و تحقیقات زنان برگزار میشود.
طی دهههای اخیر، تحولات گسترده و پردامنهای در نگرشها و رفتارهاي ايرانيان رخ دادهاست؛ تحولاتی که اثربخشی خود را مرهون دو عامل عمدهاند: تغییر در ساختارها و دگرگونی در نظام معنایی حاکم بر بینش و کنش افراد در جامعه اسلامیِ ایران. شايد تحولات مذکور، بيش از همه در حوزههای مربوط به جنسیت و خانواده، اثرگذار بودهاند. از سوي ديگرمسأله زنان و خانواده، از محورهای اصلی منازعات فکری میان روشنفکران با متفکران اسلامی بوده است؛ چنانکه تحولات در حوزهي جنسيت و خانواده، راهبردي است که در رأس برنامههاي نظام سلطه پيگيري ميشود. دلیل این امر توجه آنان به ظرفیتهای خانواده به عنوان مهمترین عامل مقاومت فرهنگی و نیز ظرفیتهای زنان به عنوان تأثیرگذارترین افراد در نهاد خانواده است.
در رابطه با تحولات صورتگرفته در حوزهی زنان و خانواده، شاهد پیوستاری از تغییرات هستیم؛ پیوستاری که از تغییر در نگرش به شخصیت زن آغاز شدهاست و به تحول در جایگاه زن در خانواده میانجامد. در این میان، تغییرات ساختاری و ذائقهسازیهای برآمده از بازنماییهای رسانهای و تأثيرات فکري، زن و خانواده را هم به مثابه موضوع تحول و هم به مثابه کنشگر تحت تأثیر قرار داده است. تقسیم جنسیتی نقشها در خانواده و به نفع خانواده، به عنوان یکی از چالشیترین حوزهها در این رابطه، درگیریهای زیادی را میان منتقدان اندیشه دینی و متفکران اسلامی به وجود آورده است. یکی از اساسیترین درگیریها در این جا، مسألهی قرار گرفتن زن در وضعیت همسری و مادری و تصدی نقشهای مربوطه است.
در شرایطی که ساختارهای مدرن و شرایط حاکم بر زندگی تحت اقتضائات نظام سرمایهداری، الگوی زیست زنان را متحول ساخته است، تغییر نسبت میان زن و خانواده، طبیعی و از نتایج قطعی است. زن مسلمان امروز در جامعهی ایرانی، الگویی التقاطی از همسری و مادری را پیش روی خود میبیند؛ الگویی تلفیقیافته از آموزههای ديني و مدرن.
ایجاد فاصلهی مذکور میان همسری و مادری مطلوب از دیدگاه اسلام با همسری و مادری در شرایط فعلی جامعهی ایرانی، مسائلی جدی را تولید نمودهاست. بر اساس بینش اسلامی، احکام و تکالیف دینی علاوه بر تنظیم مناسبات مربوط به زندگی آنجهانی انسان، آثار روشن اینجهانی نیز دارند؛ آثاری که فاصله میان سیمای اسلامی زندگی با وضعیت عینی حیات انسانی، موجبات بیبهرگی از آن را فراهم میآورد. این بیبهرگی، بهویژه در حوزهی مناسبات خانوادگی خود را نمايان ميسازد. آثار فاصلهگیری الگوی حاکم بر زیست خانوادگی از الگوی مطلوب اسلامی در این رابطه را در مواردی مثل افزایش خانوادههای نابهنجار، افزایش طلاق، و نیز اتخاذ شیوههای غیرخانوادهمحور در حیات اجتماعی میتوان ملاحظه نمود.
به منظور اصلاح شرایط مطلوب زندگي اجتماعی به نفع خانواده و نیز بهرهمندی افراد و جامعهي اسلامی از ظرفیتها و منافع خانواده، لازم است علاوه بر آسیبشناسی وضع موجود، براساس روش اجتهادي، وضع مطلوب استخراج شود. آنگاه متناسب با مسائل تولید شده، راهبرد و راهکار ارائه گردد.
در همین راستا بر آن شدیم تا یکی از اساسیترین چالشهای مربوط به زنان و خانواده يعني مادري را مورد بررسی قرار دهیم مادری از دیدگاه اسلام وضعیت ممتازی است که زن با قرارگرفتن در آن، ظرفیت رشد و کمال را در خود افزون مییابد؛ چنانکه مادری به عنوان تسهيلگري اساسي در مسير سعادت فرزندان خواهد بود.
هماکنون پرسشهای پرشماری پیشروی فرهیختگان، بهویژه جامعة علمی بانوان نهاده شده است که نیازمند پاسخهایی مناسب و از سر تأمل است. برخی از این پرسشها مقدمهای برای بازخوانی نصوص دینی برای دستیابی به تصویری نسبتاً جامع از مادری در شبکهای از مفاهیم مرتبط (پدری، همسری و...)، مسئولیتهای مادر، حمایت مادری و کارکردهای مادری است و برخی نیازمند مطالعات عینی و اجتماعی برای فهم چالشها و غلبه بر موانع موجود است و البته برخی پرسشها نیز مقدمهای است بر تدوین الگوی مادری زن در جامعة امروز. بر این اساس همایش مادری و زن تراز انقلاب اسلامی؛ با مختصات زیر در اردیبهشت 92 برگزار میگردد.
1. اهداف
1. زمینهسازی برای پژوهشها و طرحهایی که به سیاستها و راهبردهای روشن برای تقویت جایگاه و نقشهای مادرانه زنان بیانجامد.
2. آشنا نمودن زنان با مسئولیتهای مادرانه.
2. مقالات همایش
1ـ2. محورها و موضوعات اصلی همایش
مادري در نگاه اسلام
مادري در سنت رفتاري زنان برگزيده
مادري در انديشهي امام خميني(ره) و رهبر معظم انقلاب
مادري در گفتمان فردگرايانه و گفتمان خانواده گرايانه
فمينيسم و مادري
زمينههاي تکوميني در ايفاي نقشهاي مادرانهي زن
جايگاه مادري در تمدن اسلامي
مادري و زن تراز انقلاب اسلامي
تحولات مادري در جامعهي ايران و علل و پيامدهاي آن
مادري و نقشهاي اجتماعي زن انقلابي
اقتضائات مادري در عصر حاضر
الگوي سبک زندگي انقلابي مادران
چالشهاي مادري در جامعهي ايران
آسيبشناسي نقشهاي مادرانه در جامعهي ايران
تحولات فرزندآوري و علل و پيامدهاي آن
آسيبشناسي سياستها و برنامههاي مرتبط با مادري در ايران
آسيبشناسي نگاه به مادري در دههي چهارم انقلاب
راهبردهاي تقويت جايگاه مادري و نقشهاي مادرانه
2ـ2. شیوهنامه تنظیم مقالات
در تقریر مقالات، لازم است تمام قواعد مربوط به تدوین مقالات علمی ـ پژوهشی مراعات گردد. مقالات مشتمل بر چکیده فارسی، حداکثر 300 کلمه، واژگان کلیدی، مقدمه، بدنهی اصلی، نتیجهگیری و فهرست منابع هستند. در ارجاعات درون متنی و نیز تنظیم فهرست منابع شیوهی مرسوم APA مراعات گردد.
3ـ2. شرایط مقالات ارسالی
1. مقاله، در موضوعات مرتبط با یکی از محورهای همایش باشد.
2. مقاله، پیش از این در نشریات داخل و یا خارج از کشور چاپ نشده باشد.
4ـ2. مهلت ارسال آثار
مهلت ارسال چکيدهي مقالات به دبیرخانه علمی همایش تا 15 اسفند 1391 و اصل مقالات تا 15 فروردین 1392 است.
5ـ2. نحوه ارسال آثار
آثار با فرمتWord، از طریق مسير مندرج در وبگاه دبیرخانه علمی همایش به آدرس http://madaree.ir ارسال شوند.
6ـ2. مزایا
1. در صورت تأیید نهایی داوران و کمیته علمی همایش، مقاله در کتاب مجموعه مقالات همایش به چاپ خواهد رسید.
2. تلاش میشود تا مقالات ممتاز و واجد شرایط، در نشریات معتبر علمی ـ پژوهشی کشور به چاپ رسند.
3. تعدادی از مقالات برتر برای ارائه در همایش انتخاب میشوند.
4. به مقالات برگزیده جوایزی تعلق خواهد گرفت
3. مصاحبههای علمی
تعدادی از کارشناسان مطالعات اسلامی، مطالعات خانواده، علومتربیتی، روانشناسی، جامعهشناسی و سیاستگذاری برای انجام مصاحبههای علمی انتخاب شدهاند و مصاحبههای انجام شده پس از ویرایش در مجموعهای مستقل منتشر خواهد شد.