به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات زن و خانواده دفتر تهران مرکز تحقیقات زن و خانواده وابسته به مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران، پنجشنبه 9 بهمن ماه، مصادف با میلاد امام حسن عسگری علیهالسلام و با حضور سرکار خانم شهیندخت مولاوردی؛معاون رئیسجمهور در امور زنان و خانواده، دکتر حدادعادل؛ مشاور عالی مقام معظم رهبری، حجتالاسلام والمسلمین زیبایینژاد؛ رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده و جناب آقای دکتر کرمی؛ رئیس دفتر تهران این مرکز افتتاح شد.
در ابتدای این مراسم حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایینژاد با اشاره به چهار ساحتی که باید در بررسی جریانهای علمی به آنها توجه داشته باشیم، گفت: سیاستگذاری هر نهاد علمی درون خودش، سیاستهای تعاملی با نهادهای علمی دیگر، ارتباط نهاد علمی با نیازمندان علم و ارتباط نهادهای علمی با حکومت، جزو این ساحات هستند.
نهادهای علمی در ایران خصلت ضدعلمی پیدا میکنند؛ چون در آنها اخلاق علمی اشاعه پیدا نمیکند
رئیس مرکز تحقیقات زنان و خانواده با طرح این پرسش که چرا نهادهای علمی در دنیا تأسیس شدند، بیان داشت: از 1603 در فرانسه آکادمیهای علمی تأسیس شدند تا جریانهای علمی را برای همافزایی در عرصه علم مدیریت کنند. در کشورهایی مثل کشور ما نهادهای علمی خصلت ضدعلمی پیدا میکنند؛ چون در آنها اخلاق علمی اشاعه پیدا نمیکند و دغدغهها علمی نیستند. معمولاً افراد به امتیازاتشان فکر میکنند، نه به محصولات علمی؛ به همین دلیل باید فکری برای اخلاق پژوهشی کرد.
در ایران مدیریت نهادهای علمی در دست فرهیختگان نیست، بلکه دست مدیران اجرایی است
حجتالاسلام والمسلمین زیبایینژاد افزود: نظامهای آموزشی ما در خدمت علم نیستند و رسالت ما تربیت فارغالتحصیل شده است. جریانهای علمی قاعدهمند در کشور ما شکل نمیگیرند و نخبهگرا نیستند. ابتدا باید جریان پژوهشی شکل گرفته و تولید محتوا شده باشد؛ پس از آن جریان آموزش شکل گیرد، اما ما اول رشته تأسیس میکنیم، بعد به دنبال متن و استاد میگردیم. ما در کشورمان پژوهشگاههای بدون پژوهشگر داریم. مدیریت نهادهای علمی در دست فرهیختگان نیست، بلکه دست مدیران اجرایی است که جریانهای آموزشی را نمیشناسند؛ این در حالی است که مدیران باید جریانهای علمی را لمس کرده باشند.
رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده اضافه کرد: نهاد علمی باید در میدان درگیر باشد، اما نهاد علمی و طلبگی ما از میدان میگریزد و کمتر میل دارند از کتابخانهها بیرون بیایند. مشکلات عینی زنان در جامعه ما مسایلی است که معمولاً با آنها درگیر نمیشویم. از سوی دیگر، رشد و توسعه علمی نیازمند هاضمه قوی است و ما نمیتوانیم خودمان را در حصارهای سیاسی محصور کنیم. ما باید کنشگران فمینیست را دور میز بنشانیم و دغدغههای آنها را بفهمیم. ما باید فضا را برای شنیدن در داخل خودمان باز کنیم. اگر جرأت نداشته باشیم با تیپهای مختلف تعامل داشته باشیم، حرفهای ناپخته از دهانمان بیرون میآید.
نهادهای سیاستگذار باید عرصه را باز کنند و مصوبات آنها، محصول پژوهش نهادهای علمی باشد
وی خاطرنشان کرد: نهادهای علمی ما احساس نیاز به هم ندارند و از ارتباط با یکدیگر فرار میکنند؛ چون احساس رقابت نانوشتهای بین آنها وجود دارد. ما باید میزهای مشترک بیننهادی راه بیندازیم و بتوانیم با کمترین هزینه، اساتید دانشگاه را دور هم بنشانیم و مسئلهشناسی کنیم. باید ببینیم چرا نهادهای علمی انگیزهای برای ارتباط با حاکمیت ندارند؟ چون حاکمیت نیازی به نهادهای علمی نمیبیند و چند کارشناس پشت درهای بسته طرح و برنامه میدهند. این در حالی است که نهادهای سیاستگذار باید عرصه را باز کنند و مصوبات آنها محصول پژوهش نهادهای علمی باشد.
حاکمیت باید فضای مباحثه علمی را به دور از مرزبندی سیاسی باز کند
رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده عنوان داشت: حاکمیت نیازمند مرزبندی سیاسی است، اما هنگامیکه قدرت را در دست گرفت، باید فضای مباحثه علمی به دور از مرزبندی سیاسی باز شود؛ در غیر این صورت همه ما ضرر بسته بودن ذهنیتهایمان را پس خواهیم داد. اگر حاکمیتی مشروع است، همه باید آن را به رسمیت بشناسند و اصل را بر تعامل با آن بگذارند؛ چه همسلیقه باشند و چه نباشند. اگر مقتدای ما رهبر معظم انقلاب هستند، باید بدانیم که بنای ایشان با همه دولتها بر اصل همکاری است. نباید دیگری را به زمین بزنیم؛ چون دود آن به چشم نظام میرود، هرچند از نظر مشی آنها را قبول نداشته باشیم.
وی در خاتمه گفت: حاکمیت باید فراخوان علمی برای حل مسائل خود بدهد تا نهاد علمی برای ارتباط با حاکمیت انگیزه پیدا کند. اینکه احساس کنیم عمر برنامهریزی در کشور ما دو ساله یا پنج ساله است، آفت برنامهریزی علمی است و باعث میشود نهادهای علمی با حاکمیت همکاری نکنند.