به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات زن و خانواده، خانم اوا نلسون، معاون سفیر سوئد سه‌شنبه 25 فروردین ماه 1394 از این مرکز بازدید کرد.
در این دیدار ابتدا سرکار خانم مدملی با بیان سابقه مرکز در 17سال گفت: این مرکز در سال 1377 تأسیس شده و دیدگاه دین را در مناسبات جدید در حوزه مطالعات زن و خانواده دنبال می‌کند. تعمیق پژوهش‌ها و کارشناسی‌های دینی و پاسخ‌گویی به نیازهای تئوریک و دفاع از مرزهای اعتقادی و نیز هدفمند کردن جریان پژوهشی دینی در این حوزه از اهداف این مجموعه است. فعالیت‌های این مرکز در جهت پاسخ‌گویی به شبهات در مسائل زن و خانواده و ارائه مشاوره به مراکز مرتبط داخل و خارج و تربیت و توانمندسازی منابع انسانی در حیطه مسائل زنان و خانواده است. 4 گروه پژوهشی دارد و قریب به 40 کتاب در عناوین مرتبط با جنسیت و زن و خانواده تدوین شده و حدود 10 کتاب در دست تدوین است. نشریات حوراء و دوفصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات جنسیت و خانواده از جمله منشورات این مرکز است.
وی افزود: اولویت اصلی این پژوهش‌ها پرداختن به مسائل عینی و اجتماعی و دفاع از آموزه‌های دینی است. نیز مرکز همه ساله یکی از مسائل حوزه زن و خانواده را در قالب یک بیانیه تحلیلی برای جامعه نخبگانی کشور ارائه می‌کند.
در ادامه این دیدار خانم نلسون در پاسخ به سؤال حجت‌الاسلام والمسلمین زیبایی‌نژاد، رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده مبنی بر این‌که اولین بار است شخصیتی از سفارت، دنبال نهادهای تخصصی زنانه می‌گردد، آیا این جذابیت شخصی است یا نهادی، گفت: من تعجب می‌کنم که تاکنون هیچ دیپلماتی از این مرکز بازدید نکرده است. به نظرم خیلی مهم است که دیپلمات‌ها شناخت صحیح و درستی از مملکتی که در آن کار می‌کنند داشته باشند. من به عنوان معدود دیپلمات زن در ایران مسائل مربوط به زنان برایم جالب است و دنبال می‌کنم. نیز از نظر کاری و سیاسی و بر طبق اولویت‌های دولت سوئد مسائل زنان را در ایران دنبال می‌کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین زیبایی‌نژاد ضمن بیان پیشینیه‌ای از مسائل جنسیتی در ایران گفت: بخش آکادمیک در حوزه زن و خانواده در کشور ما در قسمت دولتی در عرصه آموزشی فعال هستند. دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس، علامه طباطبایی، آزاد تهران و الزهرا در پایتخت این رشته را در سطح ارشد برگزار می‌کنند. این رشته در یان مقطع در برخی شهرستان‌ها هم در حال فعال شدن است. مقطع دکتری هم به تازگی راه‌اندازی شده است. مرکز ما با همکاری دانشگاه ادیان و مذاهب در قم، جزء اولین دانشگاه‌هایی است که مطالعات زنان را در سه گرایش به صورت مشترک برگزار می‌کند. در حوزه‌های علمیه خواهران هم چند سالی است در مقطع فوق‌لیسانس مطالعات زنان شکل گرفته و سرفصل‌های این مطالعات را در مقطع دکتر در حال طراحی است.
وی ادامه داد: در عرصه‌های پژوهشی مرکز مطالعات زنان دانشگاه‌های تهران، الزهرا و شیراز و پژوهشگاه علوم اسلامی، گروه‌های پژوهشی مطالعات زنان دارند. نیز در نهادهای غیردولتی مراکز پژوهشی آکادمیک فعال هستند. تنها مرکز آکادمیک وابسته به حوزه‌های علمیه کشور مرکز ماست. انجمن ایرانی مطالعات زنان با مدیریت خانم شکوه نوابی‌نژاد و مؤسسه مطالعات زنان تهران که با مسئولیت خانم منیره آمدی از دیگر نهادهای فعال این عرصه هستند.
ما باید به پرسش‌های زن معاصر با رویکرد دینی پاسخ‌های نو و جامع بدهیم
رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده در ادامه توضیحات در باب کارهای مرکز تبیین کرد: ما به عنوان یک نهاد دینی بایستی تبیین‌کننده موضع اسلام باشیم، اما چون تحولات اجتماعی جامعه را با تغییرات مواجه می‌کند، ما باید به پرسش‌های زن معاصر با رویکرد دینی پاسخ‌های نو و جامع بدهیم.
وی افزود: در عرصه‌های بین‌الملل فعالیت‌هایی داشته‌ایم. کارشناسان ما به دیگر کشورها سفر می‌کنند. نیز از مراکز علمی دیگر کشورها بازدیدکننده داریم. برخی کارشناسان ما در کشورهای اندونزی، لبنان، آلمان، اتریش، آمریکا ارتباطاتی با جامعه مسلمانان داشته‌اند و این ارتباط رو به گسترش است. نیز با کلیسای کاتولیک در یونان، سوئیس و با نهادهای علمی برخی کشورهای دیگر و کارشناسان شورای خانوادگی واتیکان ارتباط گرفته‌ایم.
با وجود رعایت شاخص‌های توسعه زنان در سوئد، خانواده با علامت سؤال جدی مواجه است
ایشان در پایان این بخش از سخنان خود گفت: کشور سوئد برای ما مهم است از این جهت که شاخص‌های جنسیتی متعارف را که سازمان ملل به آن پرداخته است، دارد و جالب است برای ما بدانیم چه نهادهای آکادمیکی در کشور سوئد فعال هستند و چه سیاست‌هایی را برای ارتقاء وضعیت زنان پیگیری کرده‌اند که ما از تجربیات آن‌ها استفاده کنیم. در عین حال در رابطه با سوئد با یک سردرگمی مواجه هستیم. در کنار رشد شاخص‌های جنسیتی، خانواده با علامت سؤال جدی مواجه است. بیشتر تولدها خارج از چارچوب مشروع خانواده است و این نگرانی را برخی کارشناسان محافظه‌کار از جمله ویلیام گاردنر در کتاب «جنگ علیه خانواده مطرح کرده است که نکند این شاخص‌های رشد وضعیت زنان با بحث خانواده هم‌خوانی ندارد. لذا ما نیاز داریم آشنایی بیشتری با وضعیت سوئد پیدا کنیم.
در ادامه سرکار خانم نلسون، ضمن ابراز خرسندی از شنیدن اطلاعات درباره تساوی جنسیتی در سوئد و دغدغه‌های تناقض یا عدم تناقض در بحث خانواده و شاخص‌های توسعه زن ابراز داشت: سوئد جمعیتی در حدود 9ونیم میلیون نفر دارد. از زمان قرون وسطی به بعد پروتستان مذهب غالب این کشور است. تا سال 2000 دولت و دین ادغام شده بود. کمتر از دو سوم جمعیت سوئد عضو کلیسای هستند. در زمان تولد بنده عضویت اجباری بود و باید پولی به کلیسا داده می‌شد اما الان این‌گونه نیست.
ارزش‌های جامعه سوئد لیبرال و بیشتر به سمت انتخاب شخصی است
وی افزود: جامعه سوئدی به سمت سکولار شدن می‌رود. به طور کلی ارزش‌های جامعه سوئد لیبرال و بیشتر به سمت انتخاب شخصی است. نقش دولت بیشتر این است که رفاه شخصی ایجاد کند تا افراد در انتخاب آینده شخصی تصمیم بگیرند جدای از جنسیت و مذهب و خانواده. ساختار جامعه سوئد این‌گونه است که خانواده و کار باید ادغام شود و برای همین هم دولت موظف است تسهیلاتی برای خانواده ایجاد کند. برای مثال نگهداری از کودک و دادن تسهیلات که زن‌ها بعد از بچه‌دار شدن مجبور نباشند در خانه بمانند. نیز مرخصی زایمان برای سال اول برای پدر و مادر با هم. این مرخصی برای این است که پدر و مادر به طور مساوی برای بچه وقت بگذارند و اگر پدر از این مرخصی استفاده نکند دولت هزینه را قطع می‌کند.
معاون سفیر سوئد با اشاره به این نکته که با این‌حال هنوز بیشتر پست‌های اقتصادی در اختیار مردان است، گفت: نمی‌دانم باید کلمه تبعیض را استفاده کنم یا نه! چون هنوز تفاوت‌هایی در درآمد داریم و در خارج از شهرهای اصلی و در حومه‌ها زن‌ها نقش سنتی را بیشتر دارند. حدود 80 تا 90 درصد زن‌ها در بازار کار مشغول فعالیت هستند. 50 درصد مجلس را زنان تشکیل می‌دهند و هدف این است که همین 50 درصد در دیگر مناصب دولتی رعایت شود.
خشونت علیه زنان با وجود مرتب راجع به آن بحث می‌شود، هنوز وجود دارد
وی ادامه داد: هنوز مسائل زیادی هست که باید حل شود. خشونت علیه زنان حتی با این‌که به طور مرتب و باز راجع به آن صحبت می‌کنیم و جامعه مدنی برای دفاع از حقوق زنان مراکزی را قرار داده‌اند، هنوز وجود دارد.
ایشان ضمن بیان این‌که در رابطه با سؤال شما نمی‌توانم نهاد خاصی را نام ببرم افزود: موضوع زن یک موضوع همگانی است چه در سیاست‌گذاری و چه در محیط‌های آکادمیک و بحث زنان جزء متون آموزشی در همه رشته‌های دانشگاهی است.
خانم نلسون در پابان سخنان خود اظهار داشت: لیبرالیسم با یک‌سری چالش‌های ارزشی در طرز فکر سنتی برخورد می‌کند که باید این چالش‌ها را رد کند. نظر نهادهای امروزی نسبت به خانواده سنتی نیست و فرق کرده است.
ما معتقد هستیم که زن و مرد از نظر انسانی هیچ تفاوتی با هم ندارند
حجت‌الاسلام والمسلمین زیبایی‌نژاد در ادامه این دیدار گفت: با وجود این‌که اختلافات زیادی بین تفکرها هست، اما مهم این است که وقتی می‌خواهیم سوئد را فهم کنیم با فرهنگ خود سوئد آن را بفهمیم نه با فرهنگ ایرانی. نیز اگر شمای سوئدی می‌خواهید ایران و زن ایرانی را بفهمید ایرانی بفهمید نه با نگاه فرهنگی خودتان.
ایشان افزود: به عنوان مثال در فرهنگ اسلامی و ایرانی به ظاهر برخی از مسائل حقوقی که زنان امروز دارند نداریم، اما برخی پشتیبانی‌هایی داریم که این‌ها را جبران می‌کند. مثلا قانون ارث برای زن و مرد یکی نیست، اما در مقابل مرد تعهداتی مالی در خانواده و در مقابل همسرش دارد؛ مثل نفقه و مهریه و هزینه خانواده گردن اوست. ارث بیشتری به او تعلق می‌گیرد و این ارث بیشتر او را توانمندتر می کند که بتواند از خانواده خود حمایت کند.
رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده تصریح کرد: ما معتقد هستیم که زن و مرد از نظر انسانی هیچ تفاوتی با هم ندارند و در ارزشمندی برابرند و معتقد هستیم نقش‌های متمایز زن و مرد در برخی امور، منافاتی با این برابری ارزشمندی ندارد.
وی ضمن بیان مثالی از انجیل متی درباره حضرت مریم و صرفا برجسته بودن نقش مادری حضرت عیسی تأکید کرد: در قرآن و روایات ما 4 شخصیت برجسته هست؛ حضرت آسیه همسر فرعون، حضرت مریم، حضرت خدیجه و حضرت زهرا سلام‌الله علیهما که این‌ها حتی الگوی مردان ما هستند. هیچ فسادی مرتکب نشده‌اند و حتی امامان ما که معصوم هستند می‌فرمایند حضرت زهرا الگوی ماست. نیز حضرت معصومه سلام‌الله که انشاءالله برای بازدید تشریف می‌برید از شخصیت‌های برجسته درجه دو ماست، اما خواهید دید که مردم چه احترامی برای ایشان قائل هستند و حتی مردها هم درخواست‌های خود را از ایشان دارند. این تصویری است که دین اسلام از زن به ما می‌دهد با وجود این‌که زن‌ها نقش‌های برابری با مردها نداشتند.
